Explore as a

Share our content

Ngā pūtau me ngā whio: te tino whakakaha i tā tātau kete aroturuki koiora-kanorau

Professor Stephen Marsland (left) and Associate Professor Isabel Castro (right) holding a kiwi in the field

Ka whakakotahitia e ngā kairangahau o Te Whare Wānanga o Tāmaki Makaurau me Te Kunenga ki Pūrehuroa ngā hopukanga oro me ngā tatauranga, pūmanawa rorohiko, me ngā mōhiohio iranga kia pai ake ai te whakatau tata i ngā taupori o ā tātau kararehe whakarearae, kurupākara hoki

Published 2 November 2017

Automatic sound recorder used for bittern in the Mangarakau Swamp

Automatic sound recorder used for bittern in the Mangarakau Swamp. Photo: Colin O'Donnell, Department of Conservation.

Kei te anga whakamua tētahi kaupapa manaaki taiao whakahirahira i Aotearoa, e kōkirihia ana e ngā kaitūao hapori mano tini i ngā mahi tūmatanui ki te tiaki i ā tātau kararehe tūturu me te whakaora anō i ngā nōhanga tūturu. Kia whaitake ai te manaaki kararehe, me whakarite e tātau mēnā e tipu ana, e haumate ana rānei ngā taupori, ā, ko ēhea ngā mahinga whakaoranga pai rawa. He tino uaua ēnei pātai te whakautu, otirā mō ngā momo e noho ana i ngā ngahere ururua, i te moana rānei.

Ka tautokona a Ahorangi Tuarua Rachel Fewster o Te Tari Tatauranga o Te Whare Wānanga o Tāmaki Makaurau me tōna rōpū rangahau e tētahi takuhe Pūtea Marsden hou hei whakarite i ngā take kōhukihuki i roto i te aroturuki me te whakahaere kanorau-koiora. Ka waihanga tēnei rōpū i tētahi pou tarāwaho tatauranga hou hei whakapai ake i te aroturuki raraunga kua kohia kētia i Aotearoa e ngā kaitūao, kairangahau me ngā kaitiaki taiao.

Ko te whai a Tākuta Fewster me tōna rōpū he waihanga i ngā tikanga kia tika ai te tautuhi i ngā kararehe takitahi mai i ngā hopukanga oro (pērā i ngā waiata manu ahurei, karanga aihe rānei). Mā tēnei ka taea te tūhono ngā waiata takirua ki te whakarite mēnā i ahu mai i te mea kotahi. Ka tautoko ngā mōhiohio iranga mai i ngā mahuetanga mai a ngā manu (hamuti me te huruhuru) i ngā rekoata hou mataaho, e tautuhi ana i ngā manu takitahi,  whanaunga hoki.

Kua whiwhi anō a Ahorangi Stephen Marsland o te School of Engineering and Advanced Technology o Te Kunenga ki Pūrehuroa ki tētahi takuhe Pūtea Marsden mō tētahi kaupapa tautoko hei āta kimi me te tātari i ngā waiata manu mai i ēnei hopukanga. Kāore he tikanga ā-rorohiko i tēnei wā e taea ana ēnei hopukanga te whakamāori tika. Ka whakamahia e ia ngā utauta pāngarau me te rorohiko hei whakatau tata i te huhua o ngā taupori manu mai i te maha o ngā karanga ka puta. Ka taea anō ngā utauta ka hangaia e Ahorangi Marsland te whakamahi anō ki te kimi me te āhukahuka i ngā kaikonihi me ētahi atu momo whakaraerae pērā i ngā pekapeka.

Ka mahi tahi a Ahorangi Marsland rāua ko Tākuta Fewster ki te whakakotahi i ā rāua tikanga hou ki te papatono pūmanawa rorohiko AviaNZ koreutu (http://avianz.massey.ac.nz). Ka taea te pūmanawa rorohiko te whakamahi ahakoa ko wai – mai i te iwi tūmatanui ki Te Papa Atawhai – hei tātari i ngā raraunga hou mataaho mō ngā mahi manaaki taiao. Ka whakapai ake ēnei kaupapa i te aroturuki o ngā taupori kararehe whakaraerae rawa, me te hāpai i ngā mahi tiaki taiao pai ake me ngā mahi whakahaere kararehe.

Australasian bittern male Colin ODonnell2

Australasian male bittern - one of the birds that will be studied. Photo: Colin O'Donnell, Department of Conservation